Maqolalardagi teglar kirish...

Achtung! Post po'lniy subyektiv fikrlardan tashkil topgan.Tadbirkorlar xodimlardan doim jon kuydirib, o'zlarini shu loyihani egasidek tutib ishlashlarini kutishadi. Ayniqsa kompaniya endi oyoqqa turayotgan paytda. Tabiiyki yosh kompaniyada xodim kamroq oylikka ishlab turishi qulayroq, kompaniyani muammolari hammaga: tadbirkorga ham xodimlarga ham taqsimlanadi. Ho'p hammasi yaxshi, qachonki, kompaniya o'zini tutib tura oladigan kun kelganda foydani, huquqlarni taqsimlash uchun kechagi…

Algoritm nima? Algoritm bu ma'lum bir vazifani bajarishga qaratilgan kichik dastur. Algoritm tushunchasini kengroq qilib tushintirganda, berilgan masalani yechish uchun ketma-ketliklar majmuasidir.Algoritmni hayotimizda juda ko'p sohalarda ishlatiladi: chorraxada svetafor, binolarda lift. Hattoki o'zimiz oddiy hayotiy ishlarda ham algoritm ishlatamiz: choynakga choy damlash. Algoritmlarning komputer sohasida ham muhim ro'l o'ynaydi. Chunki, dasturchi yozgan dasturlar hammasi ma'lum bir…

Oxirgi paytlarda dasturlash atrofida anchagina shovqin ko'tarildi va yoshlarning katta qismi ushbu kasbni o'rganishga qiziqish bildirishmoqda. Har kuni yuzlab yoshlar dasturlashni o'rganishga qaror qiladi, lekin ularning juda kam qismi bu kasbning ustasiga aylanishni uddasidan chiqishmoqda. Ushbu maqolada dasturlashni o'rganishda yo'l qo'yilishi mumkin bo'lgan asosiy 8 ta xatoni ko'rsatishga harakat qilaman.1. Amaliyotdan ko'ra o'qishga ko'proq e'tibor qaratishKo'pgina dasturlashni…

Barchaga Salom! 14-Sentabrdan beri men Facebook (Pro Unlimited @ Facebook kompaniyasi orqali) kompaniyasida Product Growth Specialist - Central Asia (O'rta Osiyoda Mahsulot Mutaxassisi) lavozimida ishlayapman. Quyida intervyu jarayoni haqida qisqacha yozib o'tmoqchiman.1-qism. Recruiter bilan suhbat - ScreeningKunlardan bir kun, yuqorida turgan emailni qabul qildim. Unda rekruiter Linkedinimni…

Boshlanishi2018 yil yozining so'nggi kunlari edi. Asli hindistonlik hamkasbim Raja kelib qaysidir algoritmni implemntatsiyasi haqida so'ray boshladi, u vaqtda biz birga Koreyada Samsungda ishlar edik va algoritm masala ishlay olish bo'yicha ma'lum bir talablarga rioya qilishimiz kerak edi. Bir necha kun davomida meni ish o'rnimga serqatnov bo'lib qolgan hamkasbim axiyri yorildi. Emishki, Google Koreyadagi ofisiga

Ushbu matnda Amazon interviewga qanday tayyorlanganim haqida yozib o'tmoqchiman. Yozganlarim biron kishiga foydali bo'ladi deb umid qilaman. Shu bilan birga hammaning o'z yo'li, o'z tanlovi borligini unutmaslik kerakQuyida keltirilgan gaplar mening tajribamdan kelib chiqib yozilgan shaxsiy fikrim bo'lib, mening ish beruvchimning bunga aloqasi yo'q. Qo'limdan kelganicha aniq va to'g'ri ma'lumot berishga harakat qilaman, shunga qaramay adashgan va/yoki noaniq gapirgan joylarim ham bo'lishi…

Ushbu maqolada dunyoga mashhur bo'lgan Java dasturlash tili bo'yicha Texnoman.uz saytida joylangan dasturlash bo'yicha darslar keltirilgan. Ular yordamida Siz Java dasturlash tilida dasturlashni o'rganishingiz mumkin. Darslar dasturlash bo'yicha o'quv kurslari va markazlarida o'qitiladigani kabi oddiy, tushunarli yozilgan bo'lib, ularni to'liq o'rganib, misollarni bajarib, java dasturlash tilini onlayn boshlang'ich qismini o'rganib olasiz. 1-dars…

JAVADA STRING Javada String asosan char tipidagi qiymatlar ketma-ketligini ifodalovchi obyekt hisoblanadi. Belgili massiv esa javadagi String kabi ishlaydi, ya`ni: char[] ch={'j','a','v','a','t','p','o','i','n','t'}; String s=new String(ch); Kodimiz String s="javatpoint"; Kabi ishlaydi. Java String klassi string ustida compare(), concat(), equals(), split(), length(), replace(), compareTo(), intern(), substring() kabi bir…

Yuqoridagi «while» sikl operatorida, agar shart yolg'on bo'lsa, sikl umuman ishlamasligini ko'rib o'tdik. Agar shart yolg'on bo'lsa ham, sikl tanasidagi operatorlar bir marotaba bajarilishi kerak bo'lsa, «do-while» sikl operatoridan foydalanamiz. Bu operatorda oldin operatorlar bajariladi, so'ng siklga qo'yilgan shart tekshiriladi. Shu sababli sikl tanasi kamida bir marotaba ishlaydi. Bunday siklni «sharti keyin tekshiriladigan» sikl deyish…

Lua - yashirin qahramon! Siz uni World of Warcraft, Angry Birds, X-Plane, S.T.A.L.K.E.R kabi o'yinlarda ko'rgan bo'lishingiz kerak. Yoki bo'lmasam Adobe Lightroom va u borligi haqida o'ylab ham ko'rmagan bo'lsangiz kerak. Bu til 1993-yilda dunyoga kelgan. Shunday bo'lsada Lua dasturlash tili bildirmasdan virtual hayotimizni ozgina bo'lsa ham yaxshiroq qilishga yordam bermoqda. Demak ushbu maqolada Lua dasturlash tili haqida so'z boradi. Qisqa ma'lumot Lua dasturlash…

Agar siz "2019-yilda Dasturlashni o'rganamiz" maqolamizni o'qigan bo'lsangiz va aytib o'tilgan texnologiyalarni o'rganib junior developer bo'lsangiz. Sizga endi Resume/CV yozishingiz, ishga kirishingiz uchun tamal toshi vazifasini o'taydi. Yaxshi Resume/CV sizni Interview/Suhbatgacha…

Web dasturchi bo'lishni istaysizmi ? Ammo nimadan boshlashni bilmayapsizmi? Web dasturlash haqida hech nima bilmaysizmi? 21-asrda eng ko'p daromad keltiradigan ish bu dasturchi(programmist) ekanligini bilarmidingiz? Agarda savollarga javob topmoqchi bo'lsangiz bu maqola aynan siz uchun. Nega aynan dasturchi bo'lish? Siz dasturchi bo'lmoqchisiz, ammo sizda yetarlicha ma'lumot yo'q. Dasturchi bo'lsangiz kariyerangizda qanday…

Google ga qanday qilib kelib qoldim :) Intro Bu blogimda doimgi mavzulardan tashqariga chiqib, qanday qilib, Google ga software engineer bo'lib, ishga kirganim haqida yozmoqchiman. Interview process haqida o'zbek tilida (bilmagan joylarimni ingliz tilada :) yozib, to'liq ma'lumot berishim, O'zbekistonlik va boshqa o'zbek tili so'zlovchilariga ozgina bo'lsa-da, motivatsiya bo'lishiga umid qilaman. Iloji boricha, detailed yozishga harakat qilaman va agar yana savollaringiz…

Fayllar bilan ishlash file klassi obyektini hosil qilish hamda uning read, radline va write metodlari yordamida amalga oshiriladi. Faylni o'qish yoki faylga yozish faylni ochish vaqtida ko'rsatilgan rejimga bog'liq. Fayl bilan ishlab bo'lgandan keyin close metodini chaqirish kerak bo'ladi.

Assalom alaykum.Odatda dasturchilarni suhbat asosida ishga olishadi. Suhbatda dasturchi yo'nalishi va darajasiga qarab unga savollar berishadi. Dasturlashga oid beriladigan savollardan tashqari, ba'zida, mantiqiy savollar ham berishadi. Ushbu maqola shunday mantiqiy savollardan ba'zilarini ko'rsatib o'tmoqchiman. Javobi bilan!Demak boshladik!1. Nima uchun tuxumlarni bir uchi o'tkir, bir uchi yassi bo'ladi?1. Tuxumlarni bunaqa shakl dumalab ketishdan saqlaydi. Agar…

Hammaga Salom! Bugun telegram bot yaratamiz. TelegramBot ancha qiziq :) Hullas bizga telegram bot apilari kerak bo'ladi. Buning uchun buyruqlar qatori(cmd)ga kiramiz. Va quydagi buyruqni bajaramiz: pip install pyTelegramBotAPI Mana telegrambotni apilarini o'rnatib oldik. Ana endi kod yozishga o'tamiz. myfisrtbot.py db yangi fayl ochamiz. Endi telegramdan @botfather deb izlaymiz va u yerdan bot uchun token olamiz. …

Bu atama dasturlash bilan ozgina bo'lsa ham shug'ullangan odam uchun nimanidir anglatadi. Lekin, hamma ham u nimani anglatishini va u nimaga kerakligini to'liq tushunishmaydi. Dastuchi Pyoter Gazarov API haqida oddiy tilda o'zining blogida gapirib berdi. Ushbu maqolada API haqida bilib olishingiz, API nima, uning ishlashi haqida umumiy ma'lumotlarga ega bo'lishingiz mumkin.

Oxirgi bir yil ichida barcha davlat tashkilotlari dasturchilarni ishga olish bo'yicha juda ko'p takliflarga ko'zim tushyapti. Oylik maoshlar ham oldingidan ancha yuqori. Misol uchun MIB 7-11 mln. oylik maoshga taklif qilyapti. Bundan tashqari har bir davlat tashkiloti dasturchi mutaxassislarga muhtoj. Nega oylik maoshi yaxshi, qo'shimcha imkoniyatlar mavjudligiga qaramasdan dasturchilar hamon tashqi davlatlar bilan yoki freelancer sifatida (erkin tartibda) ishlashni ma'qul ko'rishadi? Agar bunga…

Ko'pchilik doʻstlarimdan sohamni dasturlashga oʻzgartirsammikin degan fikrlarni eshitaman. Ayniqsa, chet elga chiqqanlarning koʻpchiligi bunday hayolga borgan. Ular uchun bu sohaning baland-pastini sohani oʻzgartirishdan avval bilish faqat foyda keltiradi degan oʻy bilan ushbu maqolani yozishga qaror qildim.Dasturlash — bu sizning biror bir muammoni hal qilish uchun kompyuterning ulkan imkoniyatlarini foydalanish qobiliyati. Buning uchun siz kompyuterga buyruq bera olishingiz kerak. Lekin…

Ketma-ketlik biror elementini olish uchun indekslardan foydalandik. Ketma-ketlikning birinchi elementini olish uchun shoplist[0] dan faydalandik. Indeks manfiy bo'lishi ham mumkin. Oxirgi elementni olish uchun shoplist[-1], oxiridan bitta oldingi elementni olish uchun esa shoplist[-2] kabi ifodadan foydalandik.

MySQL ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimini o'rganishni davom ettiramiz. Oldingi maqolada, boshqarish tizimini o'rnatish va dastlabki sozlash amallarini ko'rib chiqdik. Endi MySQL bilan bevosita ishlaymiz. Dastlab, MySQL xizmatini ishga tushiramiz. Buning uchun bizga «Командная строка» kerak bo'ladi, CTRL+R…

Bu maqolada MySQL ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimini o'rnatish va sozlashni ko'rsatib o'taman. Sun firmasini Oracle sotib olgandan so'ng, MySQL ham butunlay o'zgarib ketti va 5 versiya o'zgacha qiyofaga keldi, ya'ni mukammallashtirildi. Maqolada Windows 7 operatsion tizimi uchun mo'ljallangan MySQL 5.6.20 versiyasini o'rnatishni ko'rsatib o'taman. …

Oldingi maqolada mysql haqida boshlang'ich tushunchalar bilan tanishib chiqdik(nima ekanligini). Bu maqolada mysql turlari, qaysilari tekin, qaysilari pullik ekanligini, talqin tushunchasi va ko'chirib olish uchun qanday fayllar taklif qilinishini ko'rib chiqamiz.MySQL bu — krossplatformali dastur hisoblanadi, ya'ni bir xil tipga ega bo'lgan(ishlash texnologiyasi bir xil),…

Obyektga abstrakt darajada qarash xususiyati. Masalan, turli xil oynalar mavjud: deraza oynasi, eshik oynasi, mashina oynasi, telefon oynasi. Bularning barchasi bir biridan ishlatilish sohasi, tuzulishi, shakli bilan farq qiladi. Lekin barchasini umumiy qilib oyna deb qarash mumkin. Polimorfizm turli xil obyektlar bilan bir xil uniformada ishlash imkoniyatini beradi. Polimorfizm orqali bir jarayonni turli yo'llar bilan tashkillashtirishimiz mumkin. Polimorfizm so'zi yunoncha ikki so'zning…

Assalom alaykum. Quyida eng mashxur operatsion tizimlardan birining asosi bo'lgan Linux bo'yicha darslar ro'yxati keltirilgan. Ushbu darslar texnoman.uz saytiga joylashtirilgan. Ushbu darsda Siz Linuxning asosi bilan, uning buyruqlaridan foydalanishni o'rganigingiz mumkin.

texnoman.uz saytida python dasturlash tili bo'yicha darslar bilan tanishib chiqib, python tilining boshlang'ich tushunchalari, sintaksisini o'rganishingiz va o'zingiz uchun kerak bilimlarni olishingiz mumkin.

Ma'lumotlar tuzilmalari Pythonda 4 ta ma'lumotlar tuzilmalari mavjud: ro'yxat (list), kortej (tuple), lug'at (dict) va to'plam (set). 8.1 Ro'yxat (spisok) Ro'yxat – bu tartiblangan elementlar to'plami. Tushunish oson bo'lishi uchun xarid qilinishi kerak bo'lgan maxsulotlar ro'yxatini tasavvur qilish mumkin. Python tushunishi uchun elementlar ro'yxati to'rtburchak qavsga olingan bo'lishi kerak. Tuzilgan ro'yxatdan qidirish, unga qo'shish va undan…

Avval forma uchun html kod yozamiz. Biz nimalar kerakligini aniqlashimiz kerak bo`ladiki: qanday ma`lumotlar olish va qanday qoida bo`yicha uni biriktirish bo`yicha. Model - foydalanuvchi tomonidan kiritilayotgan ma`lumotlarni doimo rolda nazorat qilib boradi. Biz modelni ikki xil ko`rinishda hosil qilishimiz mumkin. Biz ma`lumotlarni olish, qayta ishlash, keyin o`chirish uchun CFormModel dan foydalanamiz; agar ma`lumotni olib uni bazada saqlash bo`ladigan bo`lsa CActiveRecord…

CRUD Yii ning maxsus o`zining moduli bo`lib, ma`lumotlar bilan ishlash imkonini beradi. Ma`lumotlar qo`shish, o`chirish, o`zgartirish kabi ishlarni birdaniga hosil qilib beradigan moduldir. CRUD ni hosil qilishimiz uchun biz Gii generatorni sozlab olishimiz kerak bo`ladi. Sozlashlar uchun ma`lumotni quyidagi gippermurojaatdan olishingiz mumkin. Sozlashlar amalga…

Masalaning qo`yilishi: Yiining Gii generatoridan foydalanib model va controller hosil qilish. Masalani yechilishi: Buning uchun biz birinchi navbatda "yiitest" degan ma`lumotlar ombori yaratamiz va uning ichida posts degan jadval yaratamiz. Agarda o`zimizning ma`lumotlar omborimiz bo`lsa unda o`shaning ichida jadval hosil qilamiz. Bu jadvalimiz o`z ichiga 3 ta ustunni oladi. Bular id, title va content. CREATE TABLE posts ( id INTEGER NOT NULL PRIMARY KEY AUTO_INCREMENT,…

Yii ning maxsus tehnologiyasi bo`lib, sql so`rovi bilan ishlovchi shartlar majmui, bog`lanishlarni bajaruvchi va odatiy (ko`p takrorlanadigan shartlar) natijalarni topish uchun ishlatiladi. CActiveRecord::scopes() maxsus funksiyasi. Ishlash usuli juda oddiy. Maxsus nom asosida uni filter deb atasak ham bo`ladi. Quyidagicha "Post" jadval berilgan. Ishlarimizni shu jadval bilan olib boramiz.

Qaysidir Git – loyiha bilan hamkorlikda ishlash uchun uzoq masofadagi omborni qanday boshqarish kerakligini bilish zarur. Uzoq masofadagi omborlar – bu internetda yoki yana tarmoqda qaerdadir saqlanadigan loyihaning o'zgarishlari. Ular bir qancha bo'lishi va qoidaga binoan ularning har biri sizga yo faqat o'qish yo o'qish va yozish imkoni bilan berilishi mumkin. Hamkorlikda ishlash uzoq masofadagi omborni boshqarishni, ma'lumotlar almashinuvi kerak bo'lganda unga ma'lumot yuborish (push) va…

❓Savol: Java baytkod nima?❗️ Javob: Java Virtual mashina(JVM-java virtual machine)da ishlaydigan dasturning quyi darajadagi versiyasi(low-level version) yoki mashina tili desa ham bo'ladi. Bu baytkodlar orqali Java dasturlarining har qanday qurilmalarda ishlay olishini ta'minlaydi. Java dasturchilar bu baytkod haqida tushunishi yoki xabardor bo'lib turishi muhim emas.❓Savol: Java tilinig "int" tipi uchun berilgan chegaradan…

Masalani qo`yilishi: Jadvalimizdagi barcha kompaniyalarni ro`yhati bilan birgalikda saytlari nomlarini gridimizda chiqarish. Birinchi navbatda jadval yaratishimiz kerak bo`ladi, agar jadvalimiz bo`lsa unda o`sha jadvaldan foydalanib ham ishlasak bo`ladi. Bizning misolimiz uchun "company" jadvali yaratiladi. 1 – jadvalimizni yaratamiz CREATE TABLE `company` ( `ID` INT(11) NOT NULL AUTO_INCREMENT, `company` VARCHAR(100) NULL DEFAULT NULL, `site` VARCHAR(100)…

Yii-Bootstrap Yii ning maxsus kutubxonasi hisoblanib, yuqori sifatli widgetlarni o`z ichiga olgan. Yii-bootstrap forma komponentalari bilan bir qatorda foydalanuvchi uchun yengillik yaratuvchi komponentalarini o`z ichiga olgan. Bu widgetlarni yuklayotganingizda o`zi uchun tegishli bo`lgan jQuery kutubxonasini ham yuklab ishga tushadi. Bootstrapni sozlash. Ushbu gipermurojaat…

Web texnologiyasi olamida fayllar ro`li juda keng. Shuning uchun ham web dasturlar bunga alohida etibor qaratib kelishgan. Shu jumladan Yii ning o`zining qoida va uslublariga ega. Bir kichik misol orqali bu ishlar qanday amalga oshirilishini ko`rsatishga ruxsat bergaysiz. Buning uchun biz misolimizda rasmlarni yuklashga etiborimizni qaratamiz va shu yuklangan rasmni o`qib olish masalasini ham birgalikda ko`rgan bo`lamiz. Birinchi navbatda biz qanday qilib fayl yuklashni ko`rib chiqamiz…

Biror bir qilayotgan proyektimizda hisobotlarni pdf formatiga o`tkazish kabi ishlarga duch kelamiz. Bunda Yii ning maxsus kengaytmalaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Shulardan biri tcpdf kengaytmasidir. Bu haqida ushbuhttp://www.yiiframework.com/extension/tcpdf giper murojaat orqali batafsil tanishishingiz mumkin. Biz faqatgina misol bilan sizda Yii da qilingan proyektlaringizni hisobotlarini pdf ga o`tkazish masalasini ko`rib…

Xorijiy tillarni bilish ko'pchilik sohada Sizga qo'shimcha imkoniyat yaratib berishi mumkin. Bunday sohalarda xorijiy tillarni bilishingiz Siz uchun shunchaki qo'shimcha qobiliyat hisoblanib, uning mavjud bo'lmasligi Sizni sohadan chiqib ketishga majbur qila olmaydi. Dasturchilikda esa hammasi aksincha.O'zim bir necha yildan buyon dasturchilikni o'rganayapman. Imkon qadar ko'proq dasturlash tillarini bilib, o'zimga eng ma'qul bo'lganida professional darajaga yetishni maqsad qilganman.…

Bugungi kunda juda ko'plab texnologiya, til va platforma tanlovlari mavjudligi evaziga dasturchi sifatida o'zining ko'nikmalarini rivojlantirish uchun vaqtni qayerga sarflashni aniqlab olish juda mushkul.Ko'pchilik tez-tez qanday qilib yaxshiroq dasturchi bo'lish haqida so'rashadi.Ko'pincha ular bu savolni vaqtlarini ma'lum bir dasturiy til yoki texnologiyaga sarflashlari kerakmi yoki yo'qmi – shuni aniqlashtirish maqsadida berishadi.Quyida dasturchilar o'zlashtira oladigan,…

Obyektga yo'naltirilgan dasturlash(OYD) Obyekt nima? Obyekt Obyektga yo'naltirilgan dasturlash(OYD) texnologiyasining eng asosiy kalit tushunchasidir. Atrofga qarang, haqiqiy hayotdagi bir necha obyektlarni ko'rishingiz mumkin: stol, uy, it, mushuk, televizor va h.k. Ularning barchasining albatta hususiyatlari va bajaradigan vazifalari (funktsiyalari) bor. Masalan, Mushuk hususiyatlari: rangi, qorni to'qligi, yoshi, jinsi; funktsiyalari:…

Apple kompaniyasida qonuniy ishlaydigan, har xil soha vakillari mavjud: sport fotograflari, xujjatli kino rejissyorlari, muzikant, medsesstra, ssenariy mualliflari, fizik-teorik va boshqalar; Apple ishchilari uchun yagona bepul yegulik olma hisoblanadi. Apple kompaniyasida ish jarayoni qat'iy belgilanmagan va rasmiy ko'rinishga ega emas, bu degani har xil rasmiy majlislar kamdan kam o'tkaziladi deganidir; Kompaniya ishchilari uchun statistika katta ahamiyatga…

Dasturlardan foydalanib, biror ish bajarish va shu orqali natija olish, unchalik qiyin jarayon emas. Bir marotaba ko'rib olgan inson, keyingi safar o'zi bajara oladi. Ko'pchilik adashtiradigan narsa, bu foydalanuvchi dasturchi deyilmaydi, faqatgina dastur foydalanuvchisi bo'ladi xolos. Dasturchi, foydalanuvchilar foydalanishi uchun dastur yaratadi va bu jarayon juda murakkab hisoblanadi.Dasturchilik bilan shug'ullanishni endi boshlagan yoshlar ko'p qiyinchiliklarga…

Hozirgi kunda Java dasturlash tili uchun bir necha muhit (IDE)lar yaratilgan bo'lib, bu maqolada shunday muhitlardan biri NETBEANS haqida gaplashamiz. Java tilini o'rganishda aynan Netbeans muhitidan foydalanamiz, shuning uchun bu dasturni yuklab, o'rnatishimiz lozim bo'ladi. Dastlab, Oracle saytidan, NetBeans dasturini operatsion tizimga mos holdagisini yuklab olamiz(hajmi maksimum 300…

Oldingi maqolada JDK paketini o'rnatishni ko'rsatib o'tdim, keling endi shu paketni ishlayotganini tekshirib olamiz. Uning uchun «Командная строка» oynasini ochamiz (win+R->CMD) va «javac» buyrug'ini teramiz, so'ng ENTER tugmasini bosamiz.Javac…

Java dasturlash tilida dastur tuzish uchun, dastlab, kompyuterga kerakli dasturlarni o'rnatish lozim. Birinchidan, Java dasturlarni ishga tushirish uchun, bizga Java-mashina kerak bo'ladi. Gap shundaki, barcha Java dasturlar faqat Java-mashina o'rnatilgan kompyuterlarda ishlaydi. Java-mashina Java dastur uchun muhit hisoblanadi. Ikkinchidan, Java dasturlarni yozish uchun maxsus muhit(IDE) kerak bo'ladi. Ikkala dasturni ham oraclening saytidan yuklab olishingiz…

PL/SQL haqida boshlang'ich ma'lumotlarga ega bo'ldingiz, demak bu til asosan protsedura va funksiyalar yaratish uchun ishlatilar ekan. Bu maqolada PL/SQL kodlari Oracle serverida qanday ishlashini yozib o'taman.Dastlab, kliyent-server texnologiyasi qanday ishlashini ko'ramiz. Oracle ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimida, oracle server bo'lib, unga so'rovlar TNS…

Ba'zilarning fikricha xizmatlardan faqat web dasturlar va Java yoki .NET da ishlatiladi deb o'ylaydi. Bu noto'g'ri fikr. To'g'ri, Java bilan .NET da xizmatlarni oson tarzda dasturlash uchun ishlatishga tayyor bo'lgan ko'pgina klasslar mavjud. Ammo bu narsa xizmatlarni boshqa dasturlash muhitida tuzib bo'lmaydi degan narsa emas. Xizmatni tuzish uchun TCP/IP bilan ishlashni biladigan har qanday dasturlash tilidan foydalanish mumkin. Xizmat bilan aloqa qilish protokoli sifatida HTTP so'rovlari…

Ko'p hollarda Windows va Linux operatsion tizimlari bilan bir vaqtda ishlashga to'g'ri kelib qoladi. Bu ikki operatsion tizim bir-biridan keskin farq qiladi, hattoki fayl tizimlari ham xar hil. Shunday bo'lsa ham, har birining o'z o'rni bor. Linux operatsion tizimi asosan biror server yaratishda foydalanilsa, windows esa doimiy ish jarayoni uchun qulaydir.Ma'lumot almashishga kelsak, tarmoqdagi windows operatsion tizimidan turib Linux operatsion tizimi…

NFS(Network File System) — bu termin tarmoqli fayl tizimi deb yuritiladi. Nomidan ko'rinib turibdiki, bevosita tarmoq bilan bog'langandir. Bu termin klient-server arxetekturasida ishlaydi, ya'ni bitta serverga bir necha klientlar ulanib ishlashi mumkin bo'ladi. Server kompyuterga server qismi, klient kompyuterga klient qismi o'rnatiladi.Demak, NFS o'zi nima? misol uchun, agar siz biror tarmoq a'zosi bo'lsangiz va sizga shu tarmoqdagi boshqa kompyuterning…

Bu maqoladan so'ng siz LVM ni to'liq bilib olishga erishasiz. Albatta bundan boshqa maqolalar ham bo'lishi mumkin, lekin ular unchalik muhim emas(klonlash,..).LVM haqida «Linuxda, disklarni boshqarish haqida» maqolada tushuntirib o'tdim. Bu eng asosiy maqolalardan biri hisoblanadi. Undan so'ng «LVM – logik…

Nazariyotdan amaliyotga ham yetib keldik. Agar nazariy qism bilan tanish bo'lmasangiz, «Linuxda, disklarni boshqarish haqida» maqolasini o'qing. Quyida disklarni boshqarishni to'liq misollar orqali ko'rsatib o'taman. Disk nomlari sizning diskingiz nomlaridan farq qilishi mumkin va siz nomlarni berishda adashib ketmasligingiz uchun ogohlantirib o'tmoqdaman.(man /dev/sdb, dev/sdc) Bu komandalar linux…

Bu maqolamda, linux operatsion tizimida, qattiq disklar(vinchester) bilan ishlashni ko'rsataman. Ko'pchilik disklar bilan ishlashni bilmagani bois, ularga ahamiyat berishmaydi yoki bilishni hohlashmaydi. Disklarni to'g'ri taqsimlash, ish jarayonini tezlashishiga olib keladi. Bu degani, ish unumdorligi ortadi. Barcha ma'lumotlar qattiq disklarda(razdellarda) saqlangani uchun ularni boshqarish juda muhim.Disklarni boshqarishga bitta misol ko'ramiz, sizning kompyuteringizda 40Gb lik disk…

Linux operatsion tizimi, server kompyuterlar uchun mo'ljallangan bo'lib, uning ko'p buyruqlari windows operatsion tizimida ishlamaydi. Chunki bu 2 operatsion tizim bir biri bilan qaysidir ma'noda raqib hisoblanadi. Windows operatsion tizimi ham server mashinalar uchun Windows Server operatsion tizimini chiqargan, lekin baribir linux operatsion tizim buyruqlari Windows Server muhitida ham ishlamaydi.Bu maqolada administratorlar orasida obro'li buyruqlardan…

Oldingi maqolamda swap nima va nima uchun kerakdegan savolga javob berishga harakat qildim. Agar swap haqida biror bir tushunchaga ega bo'lmasangiz, bu maqolani o'qishdan umuman foyda yo'q. Quyida swap xotirasiga tegishli bo'lgan va linux ning barcha distributivlarida ishlaydigan kommandalar bilan tanishishingiz mumkin bo'ladi. Bu kommandalar linux ning Oracle Linux Red Hat distributivida tekshirib ko'rilgan.…

Linux operatsion tizimi kundan-kunga rivojlanib bormoqda va ko'pchilik bu tizimni o'rganishga harakat qilishmoqda. O'rganishni endi boshlaganlar uchun, bu tizimni o'rganish biroz qiyin ko'rinishi mumkin, lekin unday emas. Bu tizim, windows tizimidan keskin farq qilgani uchun, windows foydalanuvchilari linux bilan ishlaganda ko'p noqulayliklarni his qilishmoqda(keyin ko'nikib ketishmoqda.. Kerak bo'lgandan keyin ko'nikadide).Hozirgi kunda, linux tizimining juda chiroyli grafik ko'rinishlari…

Linux operatsion tizimi buyruqlarini o'rganishni davom etamiz. Oldingi «Linuksning asosiy buyruqlari» nomli maqolada, eng asosiy buyruqlar bilan tanishib chiqdik, bu maqolada oldingi maqolani to'ldirib borishga harakat qilaman.Maqolada berib boriladigan misollar, linuksning Red Hat distributivida tekshirib ko'rilgan va qolgan distributivlarda ham katta ehtimollik bilan ishlaydi. Bu maqolada misollar qisqa qilib berilgan, buyruqlar haqida to'liqroq ma'lumotlarni man…

Linux operatsion tizimi, ko'p foydalanuvchili tizim hisoblanadi. Har bir foydalanuvchining o'ziga tegishli bo'lgan fayl va papkalari bo'ladi. Bu fayl va papkalarni, boshqa foydalanuvchilar o'qimasligi yoki o'zgartirmasligi katta ahamiyatga egadir. Shuning uchun linux operatsion tizimida fayl va papkalarga alohida ruhsatlar ishlab chiqilgan. Bu maqolam aynan shu ruhsatlarni o'rganishga bag'ishlanadi.Linux operatsion tizimida, faylga nisbatan, foydalanuvchilar 3 guruhga bo'linadi. Owner…

Biror vichester(qattiq disk) ga linux operastion tizimini o'rnatsangiz, albatta bu va boshqa ulangan vinchesterlar uchun fayl tizimini tanlashingiz zarur. Misol uchun Windows operastion tizimida asosan NTFS fayl tizimidan foydalaniladi, lekin boshqa(FAT32, FAT16) fayl tizimlari ham mavjud.Linux operastion tizim ga quyidagi fayl tizimlari o'rnatilishi mumkin.Ext – Linuks operastion tizimning birinchi fayl tizimi xisoblanadi, dastlabki…

Linux operastion tizimini hozirgi kundagi eng ommabop xisoblanmish Windows operastion tizimi bilan solishtirar ekanmiz, biz uni afzallik va kamchiliklarini ko'rib chiqishimiz lozim. Umumiy oladigan bo'lsak Linux operastion tizimini Windows operastion tizimidan zo'r yoki yomon deb aytish noto'g'ri bo'lardi. Chunki Linux operastion tizimi umuman boshqa arxitekturali operastion tizimdir.Linux operastion tizimida Windows operastion tizimi oilasiga mansub operastion tizimlardagidek «ПУСК»…

/ — asosiy katalog./bin – Bu katalogda operastion tizimning asosiy buyruqlari saqlanadi(ls, cp,..)./boot – Linuks yadrosi va yuklashni boshqarish(grub, lilo va boshqalar)utilitlari saqlanadi./dev – Operatsion tizimga ulangan qurilmalarning fayli saqlanadi.(Linux operatsion tizimida, barcha qurilmalar(printer, skaner, qattiq disk ) fayl ko'rinishida saqlanadi. Kerakli qurilmani…

Oracle Linux(RedHatEnterpriseLinux(RHEL))5.9 o'rnatilgandan so'ng, qilinishi kerak bo'lgan sozlashlarni ko'rib chiqamiz. Bu operatsion tizimni o'rnatish mana bu maqolada to'liq yozib o'tilgan. Operatsion tizim o'rnatilgandan so'ng, tizimni qayta yuklash kerak bo'ladi(ya'ni reboot). Qayta yuklash sodir bo'lgandan so'ng, sozlash ishlarini…

Bu maqolamda linux distributivlaridan biri OracleLinux 5.9(RHEL yoki RedHat) operatsion tizimini o'rnatishni ko'rsataman. Bu distributiv asosan Oracle MBBT uchun asoslangan bo'lib, lekin operatsion tizim uchun kerak barcha ishlarni ham amalga oshira oladi.Dastlab, operatsion tizim dasturini internetdan ko'chirib olamiz va DVDROM orqali yuklaymiz. Bizga tanlash uchun menyu hosil bo'ladi va "Enter" ni bosib, o'rnatishni boshlaymiz.

PostgreSQL - bu relyatsion ma'lumotlar omborini boshqarish tizimi. Ya'ni, ma'lumotlarni boshqarish tizimi bo'lib, u aloqalar(relation) ko'rinishida taqdim etiladi. Aloqa - jadvallarni matemetik aniq ifodalash. Ma'lumotlarni jadvallarda saqlash hozirgi vaqtda shunchalik tarqalganki, huddi bu ma'lumotlarni saqlashni eng tabiiy yo'li hisoblanadigandek. Lekin ma'lumotlarni saqlashni turli xil boshqa yo'llari mavjud. Masalan, Unix oilasiga kirivchi operatsion tizimlarda…

Bu maqolamda hozirgi zamonda eng rivojlangan dasturlash tillaridan biri bo'lgan C++ dasturlash tili haqida yozmoqchiman. Bu til tarixi va kelib chiqishi haqida qisqacha yozib, keyingi maqolalarda bu tilda dasturlar tuzishni asta sekinlik bilan o'rgatib o'taman. Dastlab UNIX operatsion tizimi va С dasturlash tili yaratilgan va С tili asosida C++ tili yaratildi. С esa o'z navbatida B va BCPL…

SQL(Structured Query Language) – Bu so'rov tili ko'p operatorlardan tashkil topgan bo'lib, bu operatorlar orqali foydalanuvchilar va dasturlar Oracle(MBBT) dagi ma'lumotlar bazasiga murojaatni amalga oshirishi mumkin. Oracle utililari yoki har xil dasturlar SQL operatorlarisiz bazaga murojaatni amalga oshirishi mumkin, lekin so'rovlarni amalga oshirishda bu so'rov tilidan foydalanmaslikning iloji yo'q.1970 yil iyun oyida E. F. KODD o'zining E.F.…

PL/SQL – bu oracle firmasi tomonidan tuzilgan, SQL so'rov tilining kengaytirilgan ko'rinishi bo'lib, protsedurali dasturlash tili hisoblanadi. SQL dasturlash tiliga kirmaydi, u faqat so'rovlarni amalga oshirib beradiku. PL/SQL esa, oracle ma'lumotlar bazasi uchun dasturlash tili hisoblanadi. Quyida PL/SQL protsedurali dasturlash tili bilan tanishib chiqamiz.PL/SQL – SQL tilini inkapsuliyatsiya qiluvchi, qadamma-qadam dasturlovchi prsedurali…

Olti yo'l: Web dasturlashDesktop(ish stoli kompyuterlari uchun) ilovalarini dasturlashTaqsimlangan ilovalarni dasturlashDasturiy vositalar(Library/Platform/Framework/Core)ni dasturlashTizim dasturlashIlmiy dasturlash Dasturchi bo'lish sizning mahoratingizni kundan-kunga, yildan-yilga asta-sekin, bosqichma-bosqich rivojlanib boruvchi to'plangan jarayon hisoblanadi, va dasturlash qiziq va mukofotlaydigan(aqliy, ma'naviy…

Oracle (Ma'lumotlar Bazasini Boshqarish Tizimi) – katta hajmdagi ma'lumotlarni boshqarish, ulardan kerakli ma'lumotlarni so'rov orqali istalgan ko'rinishda chiqarib olish, ma'lumotlarning zahira nusxalarini olish, katta xajmdagi ma'lumotlarni siqish, qulay interfeysda baza ustidan nazorat o'rnatish, ma'lumotlar asosida hisobotlar hosil qilish va bulardan boshqa ma'lumotlar ustida juda katta ko'lamdagi ishlarni amalga oshiradigan dasturiy kompleksdir. Oracle dasturini server va…

Bugungi maqola LinkedListga bag'ishlanadi. LinkedList massiv kabi chiziqli ma'lumotlar strukturasi(MS) bo'lib, lekin undagi elementlarning to'liq-kesiq o'rni (indeks) mavjud emas. Elementlar o'zara ko'rsatkich(yo'llanma) yoki "link"lar bilan bo'glanadi. So'zni Linkedlist tashkil etuvchisi sodda MS "node"dan boshlaymiz. O'zbekchasiga xalqa deb olishimiz mumkin. (Aslida, terminlarni to'g'ridan to'g'ri o'zbekchaga tarjima qilish tarafdori emasman.) Quyidagi rasmda xalqa ifodalangan. …

JavaScript nima?Bu savolga har xil javob berish mumkin. Bu dasturlash tili, to'g'rirog'i veb dasturlash tili, undan ham to'g'rirog'i klient(brauzer) tomonda ishlaydigan dasturlash tili, ya'ni bu veb dasturlash tili ishlashi uchun hech qanday server(Apache, ngnix) kerak emas, oddiy brauzerda(Javascript'da yozilgan kodlar) ishlayveradi.Bu til nima uchun kerak?Bu dasturlash tili orqali serverga so'rov jo'natmasdan, so'rovlarni(javascript kodlarini),…

Assalomu alaykum, hurmatli saytmiz o'quvchilari! Saytimizda ko'p maqolalarning muallifi Farhod Dadajonov bilan erkak.uz web-sahifasida bo'lib o'tgan suhbatni sizning hukmingizga havola qilamiz.Bizga o'quvchilarimizda dasturlash tillarini qanday o'rganish mumkinligi haqida maqolalar berib borish istaklari ko'p marotaba keldi. Biz shu sababdan O'zbekiston va xorijda dasturchi bo'lib ishlayotgan vatandoshlarimiz qanday qilib…

Java dasturlash tili — eng yaxshi dasturlash tillaridan biri bo'lib unda korporativ darajadagi mahsulotlarni(dasturlarni) yaratish mumkin. Bu dasturlash tili Oak dasturlash tili asosida paydo bo'ldi. Oak(ma'nosi eman daraxti) dasturlash tili 90-yillarning boshida Sun Microsystems(hozirda Oracle nomidan ish yuritadi) tomonidan platformaga(operatsion tizimga) bog'liq bo'lmagan holda ishlovchi yangi avlod aqlli…

Polimorfizm orqali bir jarayonni turli yo'llar bilan tashkillashtirishimiz mumkin. Polimorfizm so'zi yunoncha ikki so'zning birikmasidan tashkil otpgan «poly» — Ko'p va «morphs» — formalar. Polimorfizm ham ko'p formalar degan ma'noni anglatadi.Javada polimorfizmni ikki turi mavjud: programma kompilatsiya bo'layotgan vaqtda sodir bo'ladigan polimorfizm (compile time polymorphism, static polymorphism) va programma ishlab turgan vaqtda sodir bo'ladigan polimorfizm (runtime polymorphism,…

Javada interfeyslar orqali to'liq abstraktsiyani tashkillashtirish mumkin. Interfeys tarkibidagi metodlarning faqat nomlari bo'lishi mumkin, ularning tanasi bo'lishi mumkin emas. Shuningdek, Interfeys tarkibida ma'lumotlar bo'lishi ham mumkin.Esda tuting: Java kompilyatori interfeys tarkibidagi metodlarga public va abstractkalit so'zlarni, interfeys tarkibidagi ma'lumotlarga esa public, static va final kalit so'zlarni qo'shadi.Interfeyslarni classlarda…

Kompyuterda dasturlash bu – kompyuter mikroprotsessori uchun turli buyruqlar berish, qachon, qayerda nimani o'zgartirish va nimalarni kiritish yoki chiqarish haqida buyruqlar berishdir. Ushbu maqolada, qanday dasturlash tillari borligi, eng keng tarqalgan dasturlash tillari va ularning farqi. Hamda, Dasturlashni o'rganish yo'llari haqida suhbatlashamiz Kompyuter dunyosida ko'plab dasturlash tillari mavjud bo'lib, dasturlash va unga qiziquvchilar soni ortib bormoqda. Bir xil turdagi ishni bajaradigan…

Abstract kalit so'zi bilan yaratilgan classlar abstrakt classlar deb nomlanadi. Abstract classlar abstakt metodlar (tanasi yozilmagan metod) yoki abstrakt bo'lmagan metodlardan (tanasi yozilgan metod) tashkil topgan bo'ladi.Abstrakt class quyidagicha e'lon qilinadi:abstract class A{} Tanasi (implementation) yozilmagana va abstract kalit so'zi bilan yaratilgan metod — abstrakt metod deyiladi.abstract void funksiya();…

Yuqori darajali (C, C++, Java, Phyton, …) yoki quyi darajali (assembly tillar) dasturlash tillarida yozilgan kodlarni mashina tiliga o'tkazish uchun ishlatiladigan programmalar — translyatorlardeb ataladi.Translyatorlarning 3 xil turi mavjud:AssemblerKompilyatorInterpretatorAssembler bu quyi darajali dasturlash tillarida yozilgan kodni mashina tiliga o'giruvchi translyatorlardir. Bu jarayonlar assmblatsiya (assembling) deb nomlanadi.Kompilyator…

Java texnologyasi o'ta sodda, xavfsizlikni yuqori darajada ta'minlab bera oladigan, kuchli, to'la obyektga yo'naltirilgan dasturlash tili bo'lib, muhit (platforma)ga bo'liq bo'lmagan holda ishlaydi.U bilan xatto eng kichik qurilmalarga xam dasturlar yozish mumkin.Java texnologiyasi to'laligicha Java Virtual Machine(JVM) ga asoslangan. JVM ning vazifasi tarjimonlik ya'ni, dastlab biz yozgan *.java fayl compilyator yordamida bayt kodga o'giriladi va JVM yordamida esa mashina tiliga o'giradi.…

Java dasturlash tili - eng yaxshi dasturlash tillaridan biri bo'lib unda korporativ darajadagi mahsulotlarni(dasturlarni) yaratish mumkin.Bu dasturlash tili Oak dasturlash tili asosida paydo bo'ldi. Oak dasturlash tili 90-yillarning boshida Sun Microsystems tomonidan platformaga(Operatsion tizimga) bog'liq bo'lmagan holda ishlovchi yangi avlod aqlli qurilmalarini yaratishni maqsad qilib harakat boshlagan edi. Bunga erishish uchun Sun hodimlari C++ ni ishlatishni rejalashtirdilar, lekin ba'zi…

Magento – hozirda internet magazinlarni tashkil qilish va boshqarish uchun mukammal platformalardan biri bo'lib, u PHP OOP da yozilgan CMS hisoblanadi. CMS – (content management systems, kontentni boshqarish tizimlari) haqida yozishni hojati yo'q, chunki hozirda Drupal, Worpress, Joomla kabi CMS larni ishlatib ko'rmagan web dasturchi…

Assalom alaykum. www.texnoman.uz saytiga xush kelibsiz! Sayt axborot texnologiyalari, Internet, ijtimoiy media, Uznet, yuqori texnologiyalar, mobil qurilmalar hamda texnologiyalar bilan bog'liq kompaniyalar haqida yangiliklar, tahliliy maqolalar, xabarlar, ma'lumot berib borishga mo'ljallangan. Texnoman TAS-IX tizimida joylashgan, hosting provayder sifatida www.ahost.uz foydalanildi,…